De TEIQue is gebaseerd op de theorie over emotionele intelligentie (trait EI) van K.V. Petrides, die uitgaat van een constellatie van emotionele zelfpercepties op de lagere niveaus van persoonlijkheidshiërarchieën. Trait EI biedt een volledige operationalisatie van de affectieve aspecten van de persoonlijkheid, wat wil zeggen dat het de emotionele wereld van de persoon volledig beoordeelt.

Naast andere psychologische kenmerken beoordeelt de TEIQue hoe wij denken over onze emotionele vaardigheden (bijvoorbeeld hoe goed we denken te zijn in het identificeren, begrijpen en beheersen van onze eigen emoties en die van anderen). Dit zijn sterke voorspellers van een opmerkelijk scala aan gedragingen en prestaties. Veel daarvan zijn van essentieel belang op de werkplek (werkprestaties, werktevredenheid, werkstress, leiderschap, gedrag binnen de organisatie, betrokkenheid bij de organisatie, teamwerk enzovoorts).